Przewidywanie jest trudne, zwłaszcza przyszłości.
Fantastyka: wiele pomysłów, ale nikt nie może przewidzieć przyszłości.
5 lat temu nikt nie przewidywał eksplozji WWW.
Przyszłość wydaje się nam zbyt dziwna.
Kalendarium przeszło-przyszłe.
01.01 | 12 mld lat | Wielki Wybuch: powstanie Wszechświata;
1 mld lat = ok. 30 dni, co odpowiada wiekowi Wszechświata ok. 12 mld lat (oceny z 1999 roku); 34 mln lat=1 dzień; 1,4 mln lat = 1 godzina, 23000 lat = 1 minuta, 386 lat = 1 sek. |
............................................ | ||
01.04 | 9 mld lat | Początek Drogi Mlecznej - ze skupiska wodoru. |
............................................ | ||
03.08 | 4.7-5 mld lat | Powstanie Układu Słonecznego, najstarsze meteoryty. |
01.09 | 4-4.5 mld lat | Powstanie planet, w tym Ziemi, z popiołu po supernowych.
Planety są powszechne, dają się wykryć. |
09.10 | 3.8 mld lat | Najstarsze skały na Ziemi, ślady skamieniałych bakterii, chromosomy. |
16.09 | 3.5 mld lat | Wirusy, bakterie i mechanizm fotosyntezy (Cyjanobakterie). |
............................................ | ||
13.12 | 600 mln lat | Metazoa, organizmy wielokomórkowe (gąbki, ukwiały, robaki).
Pierwsze 3 mld lat życia - tylko jednokomórkowce! Powstanie złożonych form życia może być bardzo trudne - czy dlatego Kosmos milczy? |
15.12 | 570 mln lat | Kambr: poczatkowo plankton, sinice, glony, trylobity, archeocjaty (organizmy morskie), później eksplozja form życia, powstają główne typy organizmów. |
16.12 | 500 mln lat | Ordowik, rozwój flory, głowonogi, pierwszy wielki okres wymierania większości gatunków. |
19.12 | 440 mln lat | Sylur: rośliny wychodzą na ląd, pierwsze kręgowce - bezszczękowce i ryby. |
20.12 | 400 mln lat | Dewon: paprocie, widłaki, skrzypy, ryby dwudyszne i pierwsze zwierzęta lądowe (wymarłe). |
21.12 | 350 mln lat | Karbon: rośliny szpilkowe, owady skrzydlate, płazy, gady. |
23.12 | 280 mln lat | Perm: drzewa iglaste, miłorzębowe, gady ssakokształtne. |
25.12 | 230 mln lat | Trias: pierwsze dinozaury - gady królują na Ziemi przez następne 5 dni (160 mln lat). |
26.12 | 200 mln lat | Jura: wielkie gady wodne i lądowe, pierwsze ptaki. |
27.12 | 140 mln lat | Kreda: pojawiają się ssaki, wymieranie gatunków. |
30.12 | 65 mln lat | Paleogen: koniec dinozaurów, wielkie wymieranie gatunków, rozwój ssaków i roślin okrytonasiennych. |
31.12 | 22 mln lat | Niektóre ssaki wracają do wody, pojawiają się drapieżniki i małpy człekokształtne. |
31.12 | 7 mln lat | Liczne praformy ludzkie, szybki rozwój mózgu, zmiany klimatyczne powodują częste zmiany ekosystemu. |
31.12 | 2 mln lat | Rozwój mózgu, kamienne narzędzia; Homo sapiens sapiens zwycięża - przed 2 minutami (40K lat temu); ludzkość wiele razy jest na krawędzi wymarcia;
cywilizacja, rolnictwo - ostatnie 30 sekund (10K lat); historia spisana - ostatnie 15 sekund (5K lat). 500 lat temu - świat pełen magii, całkowicie niezrozumiały, pandemie zabijają masowo. |
1543 | rewolucja Kopernikańska |
1687 | Newton, początek szybkiego rozwoju fizyki |
1859 | rewolucja Darwinowska |
1888 | odkryto fale radiowe - H. Hertz |
1925 | odkryto mechanikę kwantową |
1940-1949 | pierwsze komputery |
1947 | tranzystory |
1956 | pojawia się nazwa "sztuczna inteligencja" |
1959 | obwody scalone |
1971 | pierwszy mikroprocesor |
1981 | IBM PC |
1994 | pojawia się WWW (Cern, NCSA) |
1997 | Kasparow przegrywa z Deep Blue; komputery dowodzą twierdzenia, z którymi nie radzą sobie matematycy.
komputerowe rozpoznawanie twarzy i mowy staje się możliwe |
1998 | WWW jest wszędzie;
transakcje pomiędzy ludźmi a systemami sterowanymi głosem stają się częste; komputer prowadzi samochód bez udziału człowieka przez USA. |
1999 | awatary o sztucznych osobowościach pojawiają się w laboratoriach
przeszczepiono głowę małpie; sztuczne siatkówki i bezpośrednie podłaczenie kamery do kory wzrokowej; pierwsze roboty - zabawki (AIBO); pierwsze eksperymenty z komputerami kwantowymi; superkomputery wykonują 1012 operacji na sekundę i mają 10 GB RAM; mózgi 1015 i 10 TB. |
2000 |
zakończono mapowanie ludzkiego genomu; komórki macierzyste wszczepione do mózgu funkcjonują; AI wykorzystywane jest w coraz większym stopniu w grach; w Internecie można porozmawiać z botami; okulary 3D są w supermarketach japońskich; co sekundę rodzi się 500 mln tranzystorów (koszt 1/10.000.000 $) i 10 mld neuronów. |
2005 | komputery w ubraniach, powszechny infosystem, okulary 3D dostarczają informacji,
dyktowanie tekstu staje się powszechne; prosty dialog z komputerem wyposażonym w "zdrowy rozsądek"; nareszcie pierwsze roboty domowe; agenci i awatary są coraz szerzej stosowani; pierwsze przystawki tłumaczące na żywo; najszybszy komputer: IBM Blue Gene 140 Teraflopów; projekty symulacji całego mózgu za pomocą takich superkomputerów; pierwszy humanoidalny robot domowy Wakamaru w sprzedaży; DARPA Challange, przejazd 100 mil przez pustynie autonomicznego pojazdu, ukończyło 5 samochodów; |
2010 | komputer za 1000 $ wykonuje 1012 operacji;
superkomputery dorównują mózgom: Tianhe-1A w 2010 roku oferował moc obliczeniowa rzędu 2.5 Pflopa używając 7168 jednostek graficznych (GPU), i 14,336 mikroprocesorów (CPU), każdy z wieloma rdzeniami, w sumie 202 752 rdzeni prowadzących obliczenia; samochody Google bez kierowcy po przejchaniu 250.000 km mają szansę zostać dopuszczone do ruchu w stanie Nevada; Honda Asimo już w 2011 roku biega dość szybko, podskakuje w przód i w tył, wykonuje skomplikowane czynności. komputery stają się niezbędnymi partnerami w podejmowaniu decyzji; media, telekomunikacja i technologie informatyczne są ściśle połaczone; pierwsze serwery WWW 3D pokazuja możliwości cyberprzestrzeni; tłumaczenie na żywo (przez telefon lub PDA) używane rutynowo; większość transakcji w elektronicznych sklepach i urzędach zachodzi pomiędzy człowiekiem a awatarem; tradycyjne nauczanie zastępowane jest systemami automatycznymi; muzycy podgrywają ze sztucznymi jamerami; pojawiają się chimery powstałe w wyniku zabaw genetycznych; pierwsze roboty z emocjami; większość chorób wirusowych zostaje opanowana; niewidomym, głuchym, sparaliżowanym i furiatom przyłącza się coraz więcej przewodów do mózgu; neo-Luddyci protestują jak mogą; ekonomia krajów rozwiniętych kwitnie chociaż brakuje projektantów awatarów ... |
2020 |
komputer za 1000 $ wykonuje 1015 operacji dorównując mózgom;
komputery kwantowe rozwiązują zagadnienia niedostępne naszym umysłom; komputery podejmują wiekszość decyzji lepiej niż ludzie; rozpoznawanie gestów, nastrojów i emocji pozwala na naturalną komunikację z artilektami; cyberprzestrzeń jest podstawowym medium komunikacji pomiędzy ludźmi i z artilektami; okulary 3D stwarzają złudzenie rzeczywistości; pojawiają się interfejsy wrażeń dotykowych; bezpośrednia integracja z mózgiem pozwala na rozszerzenie doznań zmysłowych i możliwości poznawczych; komputery wbudowane są we wszystko i przestają być widoczne; roboty o różnych kształtach spotyka się na każdym kroku; sztuczne mózgi przestają być fantazją; świat pełen jest inteligentnych przedmiotów; pojawiają się komputerowi artyści; rozwijają się związki emocjonalne pomiędzy ludzmi i awatarami; udział ludzi w odkryciach staje się coraz mniejszy; komputery projektują nowe które projektują nowe ... tylko niewielka część ludzkości bierze udział w szybkim rozwoju; |
2030 |
za 1000 $ można kupić komputer o mocy rzędu 1000 mózgów;
3 wymiary są mało interesujące - ewolucja myśli przenosi się w światy N-wymiarowe; artilekty uczą się szybko a nowa wiedza staje się niezrozumiała dla ludzi; większość interakcji zachodzi pomiędzy sztucznymi osobowościami; upowszechniają się bezpośrednie połączenia z mózgiem, implanty i sterowanie myślami; dzięki implantom wirtualna rzeczywistość nie różni się od wrażeń realnych; maszyny przechodzą test Turinga i twierdzą, że są świadome i większość ludzi to akceptuje; cała sfera produkcji i większość usług jest w pełni zautomatyzowana; prawny status cyborgów staje się ważnym problemem; testy w sporcie mają za zadanie stwierdzić, czy nie przekroczono dozwolonego stopnia cyborgizacji; |
2050? | Osobowości ludzkie mieszają się ze sztucznymi - osiągnięta zostaje całkowita rozszerzalność umysłu, praktyczna nieśmiertelność.
formy postrzegania i przeżywania świata staną się zupełnie niepodobne do pierwotnych; przeprowadzka z umysłu do umysłu sztucznego i odwrotnie będzie możliwa ale czy jest to naprawdę kontynuacja? ??? |
Przewidywania w znacznej mierze wzięłem z książki:
Ray Kurzweil, The Age of Spiritual Machines. Penguin Books 1999.
Nie ma czasu na opanowanie Kosmosu;
świat wirtualny staje się ciekawszy niż przestrzeń fizyczna.
Mózg ma specyficzne ograniczenia, nawet w zakresie logiki, ale można je przezwyciężyć.
Nie potrafimy sobie wyobrazić dalszego rozwoju - zmienią się cele;
przyszłośc nie będzie przypominać wizji sci-fi!
Trendy w bliskiej przyszłości
i trendy w dalekiej przyszłości.
Futuretimeline.net |
Techcast |
The Future of Things |
Archiwa do nauk kognitywnych: AI, modeli kognitywnych, lingwistyki, filozofii, psychologii, psychofizyki ... https://www.is.umk.pl/~duch/projects/Cognitive.html
Nauki kognitywne na UMK https://kognitywistyka.umk.pl
Pismo "Kognitywistyka i media w edukacji" https://www.ped.uni.torun.pl/kognityw/index.htm
Do sieci neuronowych, neurobiologii i matematyki: https://www.is.umk.pl/~duch/projects/Neuroscience.html
Wszystko o komputerach, oprogramowaniu, Internecie ... https://www.is.umk.pl/~duch/book-fsk.html
Referaty: https://www.is.umk.pl/~duch/ref.html